Wszystko zaczyna się od samoświadomości. Jak napisał Daniel Goleman, zainspirowany przez psychiatrę R.D.Lainga:
Obszar naszego myślenia i działania
Jest ograniczony przez to, czego nie dostrzegamy.
A ponieważ nie dostrzegamy,
Że nie dostrzegamy,
Niewiele możemy zrobić,
Aby zmienić ten stan rzeczy,
Dopóki nie zauważymy,
Jak nasza ułomność w dostrzeganiu
Kształtuje nasze myśli i uczynki.
Powyższy cytat pochodzi z reklamowanej ostatnio przez Davida Allena książki Tony’ego Schwartza „The Way We’re Working Isn’t Working. The Four Forgotten Needs That Energize Great Performance”. O ile cytat ten, który z resztą jest w tej książce cytatem skądinąd, podoba mi się, o tyle całość czyta się trudno. Nie dość, że postawione tezy są dosyć oczywiste, to jeszcze każdą z nich autor popiera niezliczoną liczbą cytatów i wyników badań naukowych. Tak jakby czuł mus udowadniania, że białe jest białe, a czarne jest czarne. Cztery tytułowe potrzeby, których spełnienie pomaga w osiągnięciu znakomitych wyników to:
- Utrzymywanie formy fizycznej potrzebnej do przeżycia – w tym:
- wykształcanie pożytecznych nawyków umożliwiających automatyzację rutynowych działań;
- należyte wysypianie się (zalecana dzienna dawka snu to 7 – 9 godzin);
- przeplatanie pracy z relaksem (przerwa po każdych 90 – 120 minutach pracy);
- zażywanie aktywności fizycznej, uprawianie sportów, ruszanie się;
- prawidłowe odżywianie się;
- właściwe organizowanie czasu pracy ze szczególnym uwzględnieniem tygodniowego rytmu energetycznego (na wtorek i środę przypada maksimum energii) oraz szkodliwego wpływu nadgodzin na wydajność pracy.
- Utrzymywanie formy emocjonalnej (wiąże się ona z szeroko rozumianym poczuciem bezpieczeństwa) – w tym:
- umiejętność odpierania ataków (prawdziwych i wydumanych) na poczucie własnej wartości;
- opisywanie na własne potrzeby bulwersujących zdarzeń w celu ochrony swoich wartości i odkrycia innych punktów widzenia;
- nauka wyważonego i konsekwentnego reagowania zarówno na dobre, jak i złe sytuacje.
- Utrzymywanie formy umysłowej i zdolności do autoekspresji – w tym:
- wykształcenie umiejętności skupiania się tylko na jednej rzeczy naraz poprzez świadome uciszanie bodźców zewnętrznych i wewnętrznych;
- wyrobienie nawyku wyznaczania najważniejszego zadania do zrobienia w danym dniu;
- wykorzystywanie w procesie twórczym obydwu półkul mózgowych;
- modyfikacja środowiska pracy w celu zapewnienia właściwych warunków dla twórczego i wydajnego działania.
- Utrzymywanie formy duchowej rozumianej jako świadomość znaczenia własnego postępowania – w tym:
- praktykowanie wieczornej refleksji nad tym, jakie motywy kierowały twoimi działaniami w ciągu dnia: czy były to tylko prymitywne instynkty, czy coś więcej;
- życie w zgodzie ze swoimi przekonaniami i zajmowanie się tym, co cię naprawdę pasjonuje;
- wychodzenie w swoim działaniu poza własny, wąsko rozumiany interes – dla dobra otaczającego cię środowiska.